List of Cyprus birds of prey on this blog - Λίστα Αρπαχτικών πουλιών της Κύπρου σε αυτό το ιστολόγιο
Cyprus birds of prey - Αρπαχτικά πουλιά της Κύπρου
The Cyprus scops owl (Otus cyprius) is an owl endemic to Cyprus
Θουπί:
Η ενδημική κουκουβάγια της Κύπρου
Κείμενο,
φωτογραφία, βίντεο του Γιώργου Κωνσταντίνου
Ένα
μέρος της εκπληκτικής πτηνοπανίδας του πλανήτη μας αποτελούν οι κουκουβάγιες.
Σε ολόκληρο τον πλανήτη υπάρχουν περίπου 200 διαφορετικά είδη κουκουβάγιας και
τις συναντάμε σε όλες τις ηπείρους, εκτός από την Ανταρκτική και ανήκουν σε δύο
οικογένειες, τις Γλαυκίδες (Strigidae) και
Τυτονίδες (Tytonidae).
Οι
κουκουβάγιες είναι κυρίως νυκτόβια αρπακτικά πουλιά και πολύ ωφέλιμα για τη
γεωργία, καθώς ένα μεγάλο μέρος της διατροφής τους αποτελείται από τρωκτικά που
προκαλούν ανυπολόγιστες ζημιές στον άνθρωπο. Τεράστιο πρόβλημα θα είχαμε με τα
τρωκτικά αν δεν υπήρχαν αυτά τα πουλιά. Επίσης τρέφονται με μεγάλα έντομα, όπως
ακρίδες που επίσης είναι επιβλαβή για τη γεωργία, με σαύρες, αμφίβια, μικρά
πούλια και νεαρά φίδια. Συνήθως καταπίνουν ολόκληρο το θήραμά τους και μετά από
τη χώνεψη αποβάλλουν από το στόμα μια μικρή μπάλα η οποία ονομάζεται pellet και αποτελείται από το τρίχωμα και τα κόκκαλα των
θηραμάτων τους, καθώς και τα σκληρά μέρη των εντόμων τα οποία δεν μπορούν τα πουλιά
να χωνέψουν.
Οι
κουκουβάγιες έχουν εκπληκτικό πέταγμα και εντελώς αθόρυβο για να μην τις
αντιλαμβάνεται το θήραμά τους την ώρα της επίθεσης. Έχουν απίστευτη όραση μέσα
στο σκοτάδι και μπορούν να αντιληφθούν από πολύ μακριά ακόμα και μία
ανεπαίσθητη κίνηση. Υπάρχει η αντίληψη ότι οι κουκουβάγιες δεν βλέπουν καλά τη
μέρα αλλά αυτό είναι λάθος, διότι βλέπουν εξίσου καλά και τη μέρα. Ο λόγος που
δεν κυκλοφορούν τη μέρα είναι γιατί τα περισσότερα θηράματά τους κυκλοφορούν τη
νύκτα, επίσης δρουν ανενόχλητες υπό την κάλυψη και την ησυχία του σκότους.
Στην
Κύπρο συναντάμε πέντε διαφορετικά είδη κουκουβάγιας. Μια από αυτές είναι το
Θουπί με το κοινό και επιστημονικό όνομα Cyprus Scops Owl -
Otus Cyprius
(Linnaeus,1758)
θουπί και ανήκει στην οικογένεια Γλαυκίδες (Strigidae). Πρόκειται για νυκτόβια κουκουβάγια και αποτελεί
από το 2019 το τρίτο ενδημικό είδος πουλιού της Κύπρου. Ενδημικό είδος της
Κύπρου σημαίνει ότι το είδος αυτό το συναντάμε ή αναπαράγεται μόνο στην Κύπρο
και πουθενά αλλού στον πλανήτη.
Συμφωνα
με το BirdLife Cyprus πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι
το κελάηδημα και το φτέρωμα του Θουπιού είναι αρκετά διαφορετικά από αυτά του
Ευρωπαϊκού Θουπιού Eurasian scops owl (Otus scops)
Γκιώνης , πράγμα που σημαίνει ότι τα κυπριακά Θουπιά πιθανότατα δεν
αναπαράγονται με αυτά της Ευρώπης τελικά. Βάσει αυτού, το BirdLife International, η
Αρχή για την Κόκκινη Λίστα για τα Πουλιά και ο κορυφαίος ειδικός στη διατήρηση
πουλιών, αναγνώρισε το κυπριακό Θουπί ως ξεχωριστό είδος πουλιού, με νέα
επιστημονική ονομασία Otus cyprius.
Το
θουπί είναι μια πολύ μικρόσωμη κουκουβάγια και είναι η μικρότερη από όλα τα
άλλα είδη κουκουβαγιών που συναντούμε στον τόπο μας. Το φτέρωμα του διαθέτει
απίστευτο καμουφλάζ κυρίως όταν κάθετε δίπλα ή πάνω σε κάποιο κορμό δέντρου. Το
χρώμα του είναι γκριζωπό με μαύρες γραμμώσεις κατά μήκος του σώματος του. Το
καμουφλάζ του είναι τόσο τέλειο που ακόμα και να είσαι δίπλα του δυσκολεύεσαι
να το δεις ακόμα και αν το ξέρεις ότι βρίσκετε εκεί. Πάνω στο κεφάλι του έχει
δύο μεγάλα ανασηκωμένα φτερά που μοιάζουν με αφτιά εξ ου και το λατινικό του
όνομα (γένος) Ώτος (Otus), που
σημαίνει αφτιάς. Στο γένος Otus
ανήκουν περίπου ακόμα 45 είδη μικρόσωμων
κουκουβαγιών που συναντούμε σε ολόκληρο τον πλανήτη κυρίως στην υποτροπική
Αφρική, την νότια Ευρώπη, καθώς και στην κεντρική, νότια και νοτιανατολική
Ασία. Συνήθως το θηλυκό θουπί είναι μεγαλύτερο από το αρσενικό όπως συμβαίνει
και με όλα τα είδη κουκουβαγιών. Το συναντούμε σε ορεινές αλλά και πεδινές
περιοχές σε δάση, καλλιέργειες, περιβόλια, κήπους σε χωριά ακόμα και μέσα σε πόλεις.
Την
νύκτα μπορούμε να το δούμε να εποπτεύει
την περιοχή για θηράματα καθισμένο στην κορυφή δέντρων ή σε ηλεκτρικά σύρματα
και να ακούσουμε το χαρακτηριστικό του κλάμα. Τρέφεται κυρίως με μεγαλόσωμα
έντομα όπως ακρίδες, γρύλλους, σκαθάρια, μικρά τρωκτικά και μικρόσωμες σαύρες.
Θεωρείτε ωφέλιμο είδος καθώς ένα μεγάλο μέρος της διατροφής του αποτελούν
βλαβερά έντομα για τον άνθρωπο.
Το
Θουπί φωλιάζει σε κουφάλες δέντρων, μέσα σε δόμες, σε τρύπες σε όχθες και
τρύπες σε αγροτικά σπίτια ενώ έχει
καταγραφεί να φωλιάζει και σε τεχνητές φωλιές πάνω σε δέντρα που τοποθετούνται
για Αθρωποπούλλια. Αναπαράγεται την άνοιξη και γεννά από 3 έως 5 λευκά αυγά.
Το
Θουπί αποτελεί πόλο έλξης πολλών ξένων παρατηρητών πουλιών που ταξιδεύουν από
όλα τα μέρη του κόσμου στην Κύπρο για να δουν και να φωτογραφίσουν αυτό το
πανέμορφο πουλί.
Είχα
την τύχη να συναντήσω ένα ζευγάρι
Θουπιών στην επαρχεία Πάφου πάνω σε ένα δέντρο όπου και κούρνιαζαν κατά
την διάρκεια της ημέρας. Τα πουλιά δεν ενοχλούνται καθόλου από την παρουσία των
ανθρώπων και έτσι είχα την ευκαιρία να τα δω από κοντά για πρώτη φορά, να τα
φωτογραφίσω και να τα βιντεογραφήσω. Μου είχε κάνει τρομερή εντύπωση το πόσο
καλό καμουφλάζ είχαν, έμοιαζαν σαν να ήταν μέρος του δέντρου. Επίσης μου έκανε
μεγάλη εντύπωση το πόσο μικρόσωμα είναι τα πουλιά αυτά καθώς είχα την εντύπωση
ότι ήταν κατά πολύ μεγαλύτερα.
Γιώργος
Κωνσταντίνου
Από
άρθρο μου στην εφημερίδα Πολίτης.
No comments:
Post a Comment