Translate

Wednesday 6 April 2016

Η Νεολιθική θέση Βρυσί στον Άγιο Επίκτητο - Archaeological excavations at the Neolithic site of Ayios Epiktitos-Vrysi in the Kyrenia District - Cyprus

 Ayios Epiktitos, Vrysi archaeological site 5250-3000B.C.

Archaeological Site "Ayios Epiktitos - Vrysi", is located on a rocky cliff 6.5 miles, east of military occupied Kyrenia within the boundaries of occupied Ayios Epiktitos village. It took the name Vrysi because of a natural spring located in the area
(Vrysi in Greek means tap, or small water fountain/ spring).
After Chirokitia ancient settlement in Larnaca, it is one of the most Ancient Archaeological Site ever found in Cyprus dated as far back as 5,250 years B.C.

The importance of the site is because we have the first evidence of handmade Pottery produced in Cyprus from the last period of Neolithic Age II (3500-3000 BC). We also found proof of the first Textile making.
Moreover, there were found remains of grapes, olives, and it seems that Wine-making was also known. Moreover, Golden earrings, and other golden artifacts, indicate that the ancient village had a high level of culture, far more advanced than the Chirokitia settlement.
A preliminary investigation was made in 1969, and much use was made of aerial photography in planning the excavations, which began in 1972 and continued in 1973. A team of scientists and students from the universities of Glasgow and Birmingham were engaged in the digging under the supervision of the Cyprus government. In all, there would be some 30 workers at a time, all very busy in the long hot summer, excavating the soil which covered the ancient houses to a depth of 7 meters.

The barbaric Turkish invasion in July 20 1974 interrupted the excavation process forcing all Greek-Cypriots out of their homes.
Ayios Epiktitos and Vrysi archaeological Site are under Turkish military occupation since then.
The Turks, masters by now in stealing, appreciated the importance of this archaeological site inside Ayios Epiktitos. They continued the excavations and managed to extract 62,000 pieces of artifacts from Vrysi site. They displayed them inside the castle of Kyrenia along with the Ancient Ship of Kyrenia discovered by Andreas Kariolou in 1967.
Πηγή http://kypros.org/Occupied_Cyprus/epiktitos/archaeological/Vrysi1.htm

Ο Άγιος Επίκτητος, Βρυσί, είναι ένας αρχαίος συνοικισμός που βρίσκεται πάνω σε μια φτερκά σχεδόν πάνω στην θάλασσα. Πήρε το όνομα βρυσί λόγω μιας φυσικής πηγής που βρισκόταν στην περιοχή.

Μετά τον συνοικισμό στην Χειροκοιτία είναι ο πιο αρχαίος συνοικισμός στην Κύπρο, και χρονολογείται πέραν του 4000 προ Χριστού.

Η σπουδαιότητα αυτού του χώρου έγγειται στο ότι βρίσκουμε τις πρώτες ενδείξεις Αγγειοπλαστικής και Υφαντουργίας στην Κύπρο. Επίσης βρέθηκαν υπολείμματα σταφίδων και ελιών και ως φαίνεται είναι ο πρώτος συνοικισμός που κατασκευάστηκε το κρασί. Ακόμα βρέθηκαν χρυσά σκουλαρίκια, και άλλα είδη πολυτελείας που καταδείχνουν πως ο συνοικισμός στο Βρυσί ήταν πολύ πιο ανεπτυγμένος από αυτόν στην Χειροκοιτία.

Μια πρώτη έρευνα έγινε το 1969, με την χρησιμοποίηση εναέριας φωτογράφισης για τον καλύτερο σχεδιασμό των ανασκαφών οι οποίες άρχισαν το 1972 και συνεχίστηκαν το 1973. Μια ομάδα ερευνητών και φοιτητών των πανεπιστημίων της Γλασκώβης και του Μπίρμιγχαμ του Ηνωμένου Βασιλείου, άρχισαν το σκάψιμο κάτω από την καθοδήγηση της Κυπριακής κυβέρνησης. 30 άτομα δούλευαν ανά βάρδιες όλο το καυτό καλοκαίρι, ανασκαύοντας το χώμα που σε ορισμένες περιπτώσεις έφτανε τα 7 μέτρα.

Η βάρβαρη τουρκική στρατιωτική επίθεση και απόβαση στις 20 Ιουλίου 1974 διέκοψε τις ανασκαφές και υποχρέωσε όλους τους κατοίκους του χωριού να προσφυγοποιηθούν. Ο Άγιος Επίκτητος και ο αρχαίος συνοικισμός στο Βρυσί βρίσκονται κάτω από τουρκική στρατιωτική κατοχή από τότε.

Οι Τούρκοι, ειδικοί μέχρι τώρα στο κλέψιμο περιουσιών αφού ρήμαξαν όλο τον τόπο, εκτίμησαν την σπουδαιότητα του συνοικισμού στο Βρυσί μέσα στον Άγιο Επίκτητο. Παράνομα, συνέχισαν αυτοί τις ανασκαφές και κατάφεραν να βγάλουν 62,000 κομμάτια αρχαιοτήτων από τον συνοικισμό στο Βρυσί. Τα εκθέτουν δε, μέσα στο Κάστρο της Κυρήνειας μαζί με το Αρχαίο Καράβι της Κυρήνειας που ανακάλυψε το 1967 ο Ανδρέας Καριόλου.
Πηγή http://kypros.org/Occupied_Cyprus/epiktitos/greek/archaeological/archaeological.htm

Photos at Kyrenia Castle 3/4/2016 by George Konstantinou

Ομιλία του καθηγητή Edgar Peltenburg κατά την παράδοση του αρχείου ανασκαφών στην τοποθεσία Βρυσί, στον ΄Αγιο Επίκτητο
21/10/2011



Το 1969 το Τμήμα Αρχαιοτήτων, υπό τη διεύθυνση του δρος Βάσου Καραγιώργη, εξέδωσε άδεια ανασκαφής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ Αγγλίας για την ανασκαφή του Νεολιθικού οικισμού Άγιος Επίκτητος-Βρυσί. Ο παραθαλάσσιος αυτός οικισμός ιδρύθηκε πριν από 6000 χρόνια και βρίσκεται στην επαρχία Κερύνειας, περίπου 10χμ ανατολικά της πόλης της Κερύνειας, μεταξύ δύο παραλιών. Οι αρχαιολογικές ανασκαφές στη θέση αυτή διεξάγονταν κάθε χρόνο μεταξύ του 1969 και του 1973. Η ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ ήταν έτοιμη να συνεχίσει τις έρευνές της το 1974 όμως τους πρόλαβε το καλοκαίρι εκείνο η τραγική εισβολή, και τα μέλη της ομάδας έτρεξαν να προστατευτούν από τους τουρκικούς βομβαρδισμούς και κατέφυγαν σε οικία στην Κερύνεια. Από εκείνη τη σκοτεινή περίοδο οι ανασκαφές δεν συνεχίστηκαν και τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα του οικισμού που κάποτε βρίσκονταν σε εξαιρετική κατάσταση διατήρησης έχουν πια ερειπωθεί, ενώ άγνωστη παραμένει η κατάσταση διατήρησης και ο χώρος φύλαξης των ευρημάτων, τα οποία είχαν τότε παραδοθεί στον κ. Γιάννη Κλεάνθους, φύλακα του Κάστρου της Κερύνειας που τα είχε αποθηκεύσει στο κάστρο.

Η ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ εκφράζει μεγάλη ευγνωμοσύνη στον κ. Κλεάνθους και σε πολλούς άλλους που βοήθησαν στο επιστημονικό τους έργο: στον αείμνηστο Κυριάκο Νικολάου, έφορο του Κυπριακού Μουσείου για τη βοήθειά του πάνω σε νομικά ζητήματα, στον κ. Κόκκινο και σε όλους τους κατοίκους του Αγίου Επίκτητου για τη στήριξη και τη θερμή τους φιλοξενία αλλά και σε όλους τους εργάτες της ανασκαφής και στα μέλη της πανεπιστημιακής ομάδας, ειδικά στον κ. Peter Gelling του Πανεπιστημίου του Μπέρμινχαμ, στον Καθηγητή Ian Todd, βοηθό διευθυντή των ανασκαφών και φωτογράφο ευρημάτων 1972-73, στην κα Alison South, υπεύθυνη για τους καταλόγους των ευρημάτων, και στους Nicolas Stanley Price και Paul Halstead. Πολλά οφείλονται και στο δρα Σοφοκλή Χατζησάββα, πρώην Διευθυντή του Τμήματος Αρχαιοτήτων ο οποίος πρόσφατα επιχείρησε να ενοποιήσει τα ευρήματα και να τα προστατεύσει από επιπρόσθετες φθορές, μέσα στα πλαίσια διακοινοτικού προγράμματος.

Ο Νεολιθικός οικισμός του Αγίου Επίκτητου-Βρυσί ήκμασε για περίπου μισή χιλιετία, από το 4500 μέχρι το 4000 π.Χ., και αποτελεί πολύτιμη πηγή πληροφοριών για την πολιτιστική κληρονομιά της Κύπρου. Ο οικισμός θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικός επειδή οι κάτοικοί του είχαν την συνήθεια να θάβουν πολλά από τα αποκτήματά τους μέσα στις οικίες τους όταν προέκυπτε η ανάγκη να κτίσουν νέα οικία. Συνήθως, οι αρχαιολόγοι δεν είναι τόσο τυχεροί αφού όταν οι κοινότητες του παρελθόντος άλλαζαν οικία, μετέφεραν όλα τους τα υπάρχοντα μαζί τους. Η Νεολιθική αυτή συνήθεια στον Άγιο Επίκτητο-Βρυσί μας παρέχει πληθώρα πληροφοριών, μοναδικών για όλο τον αρχαίο Μεσογειακό κόσμο και όχι μόνο για την Κύπρο.

Οι οικίες αποτελούνταν από ένα δωμάτιο και βρίσκονταν εκατέρωθεν ενός στενού διαδρόμου με κεντρικό οχετό. Η είσοδος στις οικίες γινόταν μέσω ενός μόνο ανοίγματος και σε κάποιες περιπτώσεις διατηρούνταν ακόμη και τα ξύλινα πλαίσια των θυρών. Κάθε οικία διέθετε μια υπερυψωμένη εστία κτισμένη δίπλα από λίθινο πάγκο και καθίσματα ενώ σε κάποιες οικίες βρέθηκε μεταξύ των καθισμάτων, έτοιμο να ξαναχρησιμοποιηθεί, το λίθινο τριβείο που χρησιμοποιείτο για την επεξεργασία του κριθαριού και του σιταριού από τα διπλανά χωράφια. Σε μια γωνιά βρέθηκαν σε εξαίρετη κατάσταση διατήρησης τα κατάλοιπα πλεγμένων καλαθιών και ψαθών και σε άλλες γωνιές υπήρχαν στη θέση τους τα αποθηκευμένα λίθινα εργαλεία του νοικοκυριού. Οι κάτοικοι μιας οικίας εξειδικεύονταν στην κατασκευή οστέινων χανδρών και μιας άλλης στην κατασκευή λίθινων εργαλείων από πυριτόλιθο ο οποίος συλλέγετο από τη διπλανή παραλία. Με άλλα λόγια, οι ανασκαφές στο Νεολιθικό αυτό οικισμό μας δίνουν μια εξαιρετικά ζωντανή εικόνα των καθημερινών δραστηριοτήτων των κατοίκων, εικόνα που σπάνια διατηρείται σε αρχαιολογικές ανασκαφές. Τα στοιχεία αυτά καθιστούν τη θέση Άγιος Επίκτητος-Βρυσί θέση ιδιαίτερου επιστημολογικού ενδιαφέροντος που αξίζει να κηρυχθεί σε μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς.

Είναι με αισθήματα μεγάλης χαράς και ευθύνης που παραδίδω στην αρμόδια αρχή, το Τμήμα Αρχαιοτήτων, όλα τα ημερολόγια ανασκαφής της θέσης αυτής, η διερεύνηση της οποίας είχε τόσο βίαια διακοπεί. Συνήθως οι αρχαιολόγοι καταφέρνουν να δημοσιεύσουν ένα μόνο μικρό ποσοστό των ανακαλύψεών τους και συνεπώς η παράδοση αυτή παρέχει στους μελλοντικούς μελετητές πλούσιο υλικό για έρευνα το οποίο ευχόμαστε σύντομα να αποτελέσει μέρος του Ψηφιακού Αρχείου των Μνημείων της Κύπρου. Περιλαμβάνει 1000 και πλέον φωτογραφίες και σχέδια αδημοσίευτων αντικειμένων, κατόψεις και σχέδια τομών. Το τελευταίο στη σειρά σχέδιο παρουσιάζει την εξέλιξη μιας κοινωνίας σε επτά μέτρα στρωματογραφία με τη μια οικία να διαδέχεται την άλλη μέσα στο χρόνο. Τα αρχείο αυτό έχει φυσικά και επιπρόσθετη αξία αφού τόσο η θέση όσο και τα ευρήματά της βρίσκονται σε περιοχή που δεν είναι υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το αρχείο έχει επίσης χρησιμοποιηθεί και από την Interpol για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης των ευρημάτων στο εξωτερικό. Η θέση Άγιος Επίκτητος-Βρυσί είναι ένας εθνικός θησαυρός για την πολιτιστική κληρονομιά της Κύπρου και συνεπώς με χαρά παραδίδω το αρχείο των ανασκαφών στην Κυπριακή Κυβέρνηση. Θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στη δρα Μαρία Χατζηκωστή, Διευθύντρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων, αλλά και στους συναδέλφους της, για την υπομονή και τις συμβουλές τους και τους εύχομαι κάθε επιτυχία στο έργο τους που περιλαμβάνει τη διαφύλαξη και χρήση της πολύτιμης αυτής τράπεζας πληροφοριών προς όφελος των σημερινών και μελλοντικών γενεών της Κύπρου και της διεθνούς κοινότητας.
































See also



Κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα στον Πενταδάκτυλο με θέα την κερύνεια


Το Κάστρο της Κερύνειας - Kyrenia Castle - Cyprus



Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου μέσα στο Κάστρο της Κερύνειας - Agios Georgios Churche in Kyrenia Castle - Cyprus


Το καράβι της Κερύνειας (Το αρχάιο ναυάγιο) στο κάστρο της κερύνειας - The Kyrenia ship - Ancient Shipwreck in Kyrenia Castle - Cyprus


Αρχαίοι λαξευτοί τάφοι στην Αγία Ειρήνη Κερύνειας - Ancient Tombs at Agia Irini

Μερικά απο τα ευρήματα βρίσκωνται στο κάστρο της κερύνειας

Αρχαίος τάφος στο χωριό Κρηνί - Bronze Age Tomb at Kini Villages - Cyprus

Μερικά απο τα ευρήματα βρίσκωνται στο κάστρο της κερύνειας





No comments:

Post a Comment